Mindfulness en ACT
Mindfulness komt oorspronkelijk uit het Boeddhisme. Sinds de jaren tachtig heeft de Amerikaan Jon Kabat-Zinn de technieken, zonder de cultuur en religie, verwerkt in een training. In de Verenigde Staten wordt het nu al in meer dan 250 ziekenhuizen aangeboden aan mensen met chronische lichamelijke klachten, pijn of angst. Ook in Nederland wint mindfulness steeds meer terrein.
Mindfulness, ook wel aandachtstraining genoemd, is een oefening om met milde open aandacht aanwezig te zijn in het hier en nu, en bij alles wat zich voordoet - de adem, lichamelijke sensaties, gevoelens, gedachten. Als de gedachten afdwalen breng je ze terug naar waar de aandacht op gericht was. Daarbij probeer je de ervaring niet te veranderen of te beoordelen maar hem te verwelkomen zoals hij is. Aandachtstraining gaat niet in op wat je denkt, maar op de wijze waarop je denkt, op het denkproces. Het geeft een andere houding tegenover de gedachten. Je leert: een gedachte is slechts een gedachte, geen feit. Mindfulness is het bewustzijn van wat in het hier en nu aan gedachten, lichamelijke gewaarwordingen en gevoelens aanwezig is.
Belangrijke aspectenbij het beoefenen van mindfulness zijn: niet oordelen, openheid en acceptatie, niet streven naar resultaat, mildheid, loslaten, vrijheid van geest, humor. Het proces van leren aandacht geven aan het hier en nu gaat niet vanzelf. Het kost in het begin tijd, aandacht en energie. Maar hoe vaker je oefent, hoe meer je de momenten proeft en ervaart waarop je met onverdeelde aandacht samenvalt met het hier en nu.
Het uiteindelijke doel van de training is om te leren om niet automatisch te reageren vanuit oude ingesleten patronen. Hierdoor ontstaat er meer ruimte en vrijheid van geest.
“Tussen stimulus en respons, is een ruimte. In deze ruimte ligt onze vrijheid en kracht om onze reactie te kiezen. In onze reactie ligt onze groei en vrijheid.”-Victor Frankl
Voor wie is de training bedoeld
De training is bedoeld voor mensen die:
- de kwaliteit van het leven willen vergroten en willen investeren in hun psychische en lichamelijke gezondheid.
- last van stress hebben.
- zich neerslachtig voelen of ooit een depressieve periode hebben doorgemaakt.
- lichamelijke klachten hebben zoals diabetes, huidklachten, hoge bloeddruk, hartklachten.
- lijden aan slapeloosheid, rusteloosheid.
- perfectionistisch zijn.
- last hebben van faalangst.
- willen werken aan een positief zelfbeeld.
De training is een aanvulling op en geen vervanging van behandelingen die je doet.
ACT (Acceptance & Commitment Therapy)
ACT is een relatief nieuwe vorm van gedragstherapie die aan het eind van de 20ste eeuw is ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Steven C. Hayes. In ACT wordt geleerd je te richten op zaken die je op directe wijze kunnen beïnvloeden, zoals je eigen gedrag, in plaats van controle proberen te krijgen over ervaringen die niet direct te beïnvloeden zijn, zoals emoties en gedachten (dit wordt experimentele vermijding genoemd). Dit impliceert een acceptatiegerichte houding ten opzichte van deze emoties en gedachten. Kern van ACT is de filosofie dat het vechten tegen onvermijdelijke zaken uiteindelijk ten koste gaat van een waardevol leven. Sinds maart 2011 is ACT in de Verenigde Staten officieel erkend als evidence based.